(Baoquangngai.vn) – Bước vào vụ sản xuất mới, các cánh đồng lại bị “đầu độc” bằng thuốc diệt cỏ hóa học. Bất chấp khuyến cáo, người người, nhà nhà thi nhau phun thuốc khai hoang, trừ cỏ lưu dẫn trên ruộng đồng.
Tăng nồng độ, liều lượng
Có mặt tại các cánh đồng ở huyện Tư Nghĩa, tận mắt chứng kiến những thửa ruộng chưa cày bừa, cỏ, lúa chét bị cháy khô. Trên những thửa ruộng khác, nông dân vẫn đang phun thuốc diệt cỏ là các loại thuốc khai hoang, lưu dẫn.
Đeo bình thuốc cỏ lên vai, không khẩu trang, không trang phục bảo hộ, lão nông tên An, ở thôn Phú Mỹ, xã Nghĩa Mỹ cho biết, thời gian giữa hai vụ hè thu và đông xuân cách nhau khá lâu nên cỏ, lúa chét mọc um tùm. Để dọn ruộng chuẩn bị cho cây trồng mới, ông phải mua thuốc trừ cỏ lưu dẫn về để phun.
 |
| Thay vì cày, vùi cỏ, lúa chét trước khi vào vụ, nhiều nông dân lại lạm dung thuốc diệt cỏ lưu dẫn, thuốc khai hoang. |
“Bác có biết là thuốc này độc hại lắm không?”, tôi hỏi. “Độc gì bằng thuốc cỏ cháy paraquat. Thuốc đó hay, phun lúc sáng là buổi chiều cỏ queo đầu liền, giờ bị cấm không bán nữa. Thuốc này mình hòa gấp đôi cho cỏ chết nhanh. Mấy loại thuốc sinh học, cỏ lâu chết lắm! Cỏ vầy thời gian đâu mà làm thủ công”- ông An vô tư nói.
Mặc dù đã qua lịch thời vụ 10 ngày vẫn thấy nhiều nơi trơ những đám ruộng khô khốc. Cỏ bờ đã cháy khô, lúa chét ngã vàng úa. Nông dân chưa vội phát dọn, thả nước, cày, bừa xuống giống vụ mới.
Dẫn chúng tôi đi quanh khu đồng thuộc Thọ Lộc Bắc, xã Tịnh Hà, huyện Sơn Tịnh, chỉ tay về những đám ruộng có vỏ chai thuốc cắm ngược, báo hiệu ruộng vừa phun thuốc, ông T, một nông dân lắc đầu ngao ngán, bất lực được việc nông dân lạm dụng thuốc diệt cỏ.
“Nhà mình ở sát cánh đồng tới ngày họ phun thuốc cỏ phải đóng cửa. Xưa thuốc khai hoang, trừ cỏ lưu dẫn họ phun ở ruộng mì, phát dọn cỏ tranh nay phun luôn xuống đồng lúa. Ít ai phun đúng liều lượng như hướng dẫn, ai cũng muốn cỏ chết nhanh nên hòa lượng thuốc gấp đôi. Họ đang “đầu độc” ruộng đồng” - ông T nói.
 |
| Từ ruộng lúa... |
 |
| đến ruộng rau màu đều khô cháy vì thuốc diệt cỏ. |
Tránh lạm dụng
Chi cục trưởng Chi cục BVTV tỉnh Phạm Bá cho biết, một số nông dân còn sử dụng thuốc BVTV chưa hợp lý, chưa đúng yêu cầu kỹ thuật trong quá trình canh tác như tăng nồng độ, liều lượng thuốc, sử dụng nhiều loại thuốc cho cùng một đối tượng, làm tăng giá thành, gây ô nhiễm môi trường, làm chết thiên địch, tạo điều kiện cho dịch hại phát sinh gây hại trên đồng ruộng.
Theo ông Bá, để sử dụng thuốc BVTV an toàn, hiệu quả, bà con cần đọc kỹ nhãn mác, phun thuốc đúng nồng độ, liều lượng ghi trên bao bì, tránh tình trạng lạm dụng thuốc BVTV làm ảnh hưởng đến môi trường, sức khỏe cho cộng đồng. Hạn chế sử dụng thuốc trừ cỏ ngay từ giai đoạn đầu vụ để tiêu diệt cỏ bờ, nên dùng biện pháp thủ công là tốt nhất.
Khảo sát tại nhiều cửa hàng thuốc BVTV, sau 2 năm “lệnh cấm” có hiệu lực, các loại thuốc có chứa hoạt chất “cực độc” là 2.4D và paraquat hầu như không còn xuất hiện trong các cửa hàng và đồng ruộng.
 |
| Những loại thuốc có hoạt chất cực độc Glyphosate sẽ bị cấm sử dụng từ ngày 9.6.2020. |
Hiện loại thuốc diệt cỏ mà nông dân đang dùng phổ biến là những loại thuốc có hoạt chất Glyphosate. Cùng với 2.4D và paraquat, đây cũng hoạt chất có nguy cơ cao gây các bệnh ung thư máu, phổi, tiền liệt tuyến theo kết quả nghiên cứu của Tổ chức Y tế thế giới được công bố vào năm 2015.
Tại Quyết định số 1186 ngày 10.4.2019 của Bộ NN&PTNT cũng nêu rõ: Loại bỏ ra khỏi danh mục thuốc BVTV được phép sử dụng tại Việt Nam đối với các thuốc có chứa hoạt chất Glyphosate.
Các loại thuốc chứa hoạt chất này không được phép sản xuất, nhập khẩu; chỉ được buôn bán, sử dụng tối đa 1 năm kể từ ngày quyết định có hiệu lực (quyết định có hiệu lực từ ngày 9.6.2019).
Như thế, dù chưa đến thời điểm các loại thuốc có hoạt chất Glyphosate bị “khai tử”, nông dân cũng cần tránh lạm dụng các loại thuốc này, nên thay thế bằng các loại thuốc BVTV là những chế phẩm sinh học, thân thiện với môi trường, được khuyến cáo sử dụng vì một nền nông nghiệp sạch, bền vững,vì môi trường và sức khỏe con người.
Bài, ảnh: C.P
